با تهاجم نظامی روسیه به کشور اوکراین و اشغال بخشی از خاک این کشور، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در یک راهبرد جمعی تلاش نمودند تا با تحریم اقتصادی روسیه به این تجاوز نظامی واکنش نشان دهند. اتحادیه اروپا در فرایند اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه امیدوار است که با تحت‌فشار قراردادن این کشور، زمینه توقف تجاوز نظامی به اوکراین را فراهم آورد و هم‌زمان رهبران مسکو نیز بیش‌ازپیش با عواقب اقدامات نظامی مداخله‌جویانه خویش در شرق اروپا مواجه شوند. در چارچوب این تحریم‌ها اتحادیه اروپا دارایی‌های روسیه را در خاک خود توقیف کرده است و از این راه در تلاش است تا با کاهش سطح روابط اقتصادی از تأمین مالی حکومت روسیه جلوگیری کند. در چنین برخوردی به دنبال آن است تا با افزایش هزینه‌های اقتصادی، در نهایت زمینه برای توقف جنگ در اروپا فراهم شود.
روسیه در واکنش به تحریم‌های اقتصادی و به‌منظور حفظ ثبات اقتصادی، کاهش اثر تحریم‌ها و همچنین کنترل نرخ تورم و جلوگیری از سقوط ارزش روبل؛ از مشتریان خود در اتحادیه اروپا خواست تا هزینه گاز طبیعی وارد شده از خاک روسیه را به روبل پرداخت کنند. بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی بر این باورند که اتخاذ چنین رویکردی از سوی مسکو؛ از اهمیت ژئواکونومیکی برای این کشور برخوردار است از جمله:
(1) تأکید بر پرداخت هزینه گاز طبیعی به روبل کشورهای اتحادیه اروپا را مجبور خواهد ساخت که همچنان برای تأمین روبل موردنیاز خود به تبادل اقتصادی با روسیه ادامه بدهند و به‌این‌ترتیب اثر تحریم‌های اقتصادی بر روسیه کاهش یابد؛
(2) دریافت هزینه گاز طبیعی به روبل باعث تقویت ارزش پول روسیه شده و اثرات تحریم‌ها را تا حدودی می‌تواند کاهش دهد؛
(3) کشورهایی که مجبور می‌شوند به‌جای یورو با روبل به مبادله با روسیه بپردازند از نظر اقتصادی مشمول تنبیه‌های اقتصادی روسیه خواهند شد. تأمین روبل موردنیاز برای پرداخت هزینه گاز طبیعی در شرایط تحریم روسیه، می‌تواند هزینه‌های مضاعفی را برای اقتصادهای کشورهای واردکننده گاز طبیعی از روسیه به همراه داشته باشد؛
(4) اتخاذ این رویکرد به روسیه اجازه می‌دهد که از نظر حقوقی به بازنگری در شرایط قراردادهای انرژی خود بپردازد. چرا که تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه کاربرد یورو را برای اقتصاد این کشور مقرون‌به‌صرفه نخواهد ساخت. در نتیجه اقتصاد روسیه مجبور خواهد بود که برای کاهش هزینه‌های خود بیشتر روی روبل تکیه داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر، چون اتحادیه اروپا از نظر حقوقی با تحریم کردن اقتصاد روسیه زمینه تبادل آزاد تجاری را از میان برده است، حکومت روسیه فرصت لازم را دارد تا از طریق بازنگری در ضوابط و شرایط قراردادهای گازی خود به مقابل به‌مثل با تحریم‌ها بپردازد.
کشورهای اتحادیه اروپا که از رویکردها، علّت‌ها و پیامدهای تصمیم اقتصادی ـ سیاسی روسیه برای تغییر شیوه تسویه‌حساب ارزش گاز طبیعی آگاه هستند، در یک اقدام به نسبت هماهنگ در مقابل درخواست روسیه مقاومت کرده‌اند و تأکید داشته‌اند که از نظر حقوقی و بر اساس قراردادهای گازی که میان این کشورها و روسیه وجود دارد آنها ملزم هستند که هزینه گاز طبیعی را به یورو پرداخت کنند. به‌عبارت‌دیگر، هرچند کشورهای عضو اتحادیه اروپا از متن حقوقی قراردادهای گازی برای رویارویی با راهبرد جدید روسیه استفاده کرده‌اند، اما در اصل آنها به دنبال آن هستند که با جلوگیری از دسترسی روسیه به روبل که به‌سهولت بیشتری در داخل اقتصاد روسیه قابل هزینه است، مانع از تقویت اقتصاد روسیه شوند. هم‌زمان آنها با خودداری از پرداخت هزینه گاز طبیعی به روبل نشان داده‌اند که حاضر نیستند به بهانه تأمین روبل در شرایط تحریم اقتصاد روسیه بازنگری کنند و به‌این‌ترتیب به‌صورت غیررسمی بر تداوم تحریم‌های اقتصادی روسیه تأکید می‌کنند.
در واکنش به این تصمیم، کشورهای اروپایی در مورد عدم‌پذیرش تسویه‌حساب هزینه گاز طبیعی وارد شده به روبل، حکومت روسیه در تلاش بوده تا از ژئوپلیتیک انرژی به‌عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر کشورهای این اتحادیه استفاده کند. در نخستین گام، کشور روسیه به‌صورت رسمی اعلام کرده است که تمام کشورهایی که در زمره دوستان این کشور قرار نمی‌گیرند، ملزم هستند که هزینه گاز طبیعی وارد شده از روسیه را به روبل پرداخت کنند و در صورت عدم‌پذیرش کشور روسیه ناچار خواهد بود که عملیات انتقال گاز را متوقف کند. در چنین برخوردی در حوزه ژئوپلیتیک انرژی، تا کنون کشورهای لهستان، بلغارستان، فنلاند، هلند، دانمارک و لتونی به‌صورت رسمی اعلام کرده‌اند که حاضر نیستند بدهی خود را به روسیه را با روبل تسویه کنند. کشور روسیه نیز در واکنش به این موضوع صدور گاز طبیعی را به این کشورها متوقف کرده است.
کشور روسیه تا پیش از اعلام تحریم‌های اقتصادی اتحادیه اروپا، از سهمی 40 درصدی در تأمین گاز طبیعی اتحادیه اروپا برخوردار بود که باعث وابستگی گسترده این اتحادیه به منابع گازی روسیه شده بود. در دو ماه گذشته، کشور روسیه با استفاده از بهانه‌هایی نظیر شیوه تسویه هزینه گاز طبیعی و تعمیرات اساسی در خط لوله گاز نورد استریم، ظرفیت انتقال گاز طبیعی خود به اروپا را کاهش داده است. به‌گونه‌ای که در حال حاضر خط لوله گاز طبیعی نورد استریم تنها با 20 درصد ظرفیت اسمی خود به فعالیت می‌پردازد. این رویکردهای روسیه که می‌توان نام آن را استراتژی تحریم گازی اتحادیه اروپا گذاشت، تلاشی است که زمینه را برای افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک انرژی اتحادیه اروپا افزایش خواهد داد. در نتیجه این راهبرد روسیه قیمت گاز طبیعی در معاملات بورس گاز تی تی اف هلند که یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین بازارهای روزانه انرژی جهان است به بیش از 190 یورو برای هر مگاوات ساعت گاز رسیده است. هم‌زمان ناتوانی کشورهای اتحادیه اروپا در تأمین ذخایر استراتژیک گاز طبیعی، وضعیتی را ایجاد کرده است که برخی از پیش‌بینی‌های بدبینانه بر این نکته تأکید دارند که در صورت ادامه وضعیت فعلی، قیمت هر مگاوات ساعت گاز معامله شده در معاملات بورس گاز به بیش از 220 یورو در ماه‌های دسامبر و ژانویه برسد.
کشور روسیه به نظر می‌رسد که در مدت اندک باقیمانده تا زمستان، از نظر ژئوپلیتیک انرژی اتحادیه اروپا را در معرض بزرگ‌ترین تحریم‌های گازی تاریخ قرار دهد و به‌این‌ترتیب:
(1) افکار عمومی اروپا را علیه دولت‌های اتحادیه اروپا بشوراند؛
(2) روند رشد اقتصاد اتحادیه اروپا را در نتیجه افزایش هزینه انرژی کاهش دهد؛
(3) کشورهای اتحادیه اروپا را ترغیب کند که باهدف تأمین منافع کوتاه‌مدت خود به بازنگری در تحریم‌های اقتصادی اروپا علیه روسیه بپردازند؛
(4) حداقل با دریافت روبل به‌ازای یورو تا حدودی از اثرات تحریم‌های اقتصادی اتحادیه اروپا بکاهد.
اکنون اهداف استراتژیک روسیه در ایجاد تنش در ژئوپلیتیک انرژی اتحادیه اروپا برای کشورهای عضو این اتحادیه مشخص شده است و این کشورها به‌خوبی از این نکته آگاه‌اند که چنانچه در برابر درخواست‌های روسیه مقاومت نکنند و به آنها تن دهند؛ تلاش‌های یک‌ساله این اتحادیه برای تحت‌فشار قراردادن اقتصاد روسیه بی‌ثمر باقی خواهد ماند. ازاین‌رو، به نظر می‌رسد که در واکنش به اقدامات روسیه، کشورهای اتحادیه اروپا تمام تلاش خود را خواهند کرد که حتی با تحمل هزینه‌های اقتصادی مانع از آن شوند که کشورهای عضو این اتحادیه مجبور به کرنش در برابر رهبران مسکو شوند. به‌این‌ترتیب می‌توان انتظار داشت که در نتیجه تنش‌های ژئوپلیتیک انرژی در اتحادیه اروپا، شاهد دودسته از اقدامات متقابل زیر در حوزه انرژی باشیم:
(1) ازیک‌طرف، اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد تا با بهره‌گیری از راهبردهای جدید در حوزه ژئوپلیتیک انرژی در مقابل روسیه مقاومت کند؛
(2) روسیه نیز باهدف افزایش فشار بر اتحادیه اروپا به تشدید جنگ انرژی خود با اتحادیه اروپا خواهد پرداخت.
ترکیب نتایج این استراتژی‌های متقابل به‌احتمال زیاد باعث تشدید بحران در حوزه انرژی خواهد شد و ممکن است در سه ماه آینده به‌این‌ترتیب بازارهای انرژی جهان درگیر ریسک‌های ژئوپلیتیک جدید و سطح بالایی شوند که در نتیجه کاهش عرضه گاز طبیعی روسیه به اتحادیه اروپا به وجود خواهد آمد.