کشور ایتالیا از نظر اهمیت ژئوپلیتیک برای سیاست اروپا همواره در سایه اقتدار و قدرت اقتصادی و سیاسی آلمان و فرانسه بوده است. اما این موضوع به‌هیچ‌وجه از اهمیت ژئوپلیتیک این کشور برای اتحادیه اروپا نکاسته است.
کشور ایتالیا با 301 هزار کیلومترمربع وسعت در رتبه 71 بزرگ‌ترین کشورهای جهان قرار می‌گیرد. جمعیت این کشور در سال 2021 میلادی بیش از 59.4 میلیون نفر بوده است که این کشور را رتبه 23 کشورهای جهان قرار می‌دهد. بر اساس برآوردهای اقتصادی در سال 2022 میلادی میزان تولید ناخالص داخلی ایتالیا به بیش از 2058 میلیارد دلار خواهد رسید که این کشور را در رتبه نهمین اقتصاد بزرگ جهان قرار می‌دهد. از نظر درآمد سرانه بر اساس تولید ناخالص داخلی شهروندان ایتالیا با 34.7 هزار دلار در رتبه 33 جهان قرار می‌گیرند. تولید ناخالص داخلی بر پایه قدرت خرید برای ایتالیا در سال 2022 میلادی بیش از 2972 میلیارد دلار و قدرت خرید سرانه بیش از 50 هزار دلار خواهد بود. شاخص توسعه انسانی در این کشور 0.895 است که باعث شده است این کشور جنوب ایتالیا به یکی از پیشروترین جوامع جهان مبدل شود. مجموع این شرایط در کنار اقتصاد پویا، آزادی‌های سیاسی، دموکراسی و حمایت از حقوق شهروندی باعث جذابیت زیاد ایتالیا برای سرمایه‌گذاری خارجی و همچنین مهاجرت شده است.
کشور ایتالیا را می‌توان دروازه اروپا به سمت شرق و آفریقا دانست. این کشور به سبب موقعیت ژئواستراتژیک جغرافیایی که از آن برخوردار است اهمیت بسزایی در تأمین امنیت اتحادیه اروپا دارد. همین اهمیت ژئواستراتژیک باعث شده است که ایتالیا چهارمین ارتش قدرتمند اروپا را به خود اختصاص دهد و حتی از این نظر بر ارتش کشور قدرتمند آلمان برتری داشته باشد. آنچه که باعث اهمیت ژئوپلیتیک ایتالیا برای امنیت اروپا شده است خطوط ساحلی طولانی این کشور در سواحل دریای مدیترانه است که باعث تسهیل دسترسی این کشور و اروپا به بازارهای آفریقا، مدیترانه، و خاورمیانه می‌گردد. افزون بر این، نزدیکی سرزمین ایتالیا به کشور لیبی که در یک دهه گذشته درگیر نابسامانی‌های امنیتی و سیاسی بوده است این کشور را به یکی از دروازه‌های ورود مهاجران غیرقانونی به خاک اروپا مبدل کرده است. همین موضوع یکی از عواملی بوده است که باعث شده است نقش ایتالیا در امنیت اروپا اهمیت بسزایی داشته باشد.
سیل ورود مهاجران غیرقانونی در یک دهه اخیر به خاک ایتالیا به‌قدری گسترده و فراگیر بوده است که باعث بروز تنش‌هایی در سیاست داخلی این کشور و همچنین روابط ایتالیا با کشورهایی نظیر آلمان و فرانسه شده است. در نتیجه این تنش‌ها زمینه و فرصت آن فراهم شده است که احزاب راست افراطی در ایتالیا به جذب هواداران جدید در این کشور بپردازند. این احزاب دست راستی که بر روی هویت مسیحی و اروپایی و رویکردهای ملّی‌گرایانه افراطی تأکید دارند به‌صورت گسترده‌ای برای جذب آرای شهروندان بر روی دیگر هراسی و مهاجر ستیزی تکیه دارند. همین موضوع موجب شده که در ایتالیا که یکی از اقتصادهای پیشروی جهان را در اختیار دارد، موضوع مهاجر ستیزی به یکی از ریسک‌های ژئوپلیتیک جدید تبدیل شود که می‌تواند باعث برهم‌خوردن امنیت اجتماعی و حتی خروج نیروی کار کارآمد خارجی از این کشور گردد.
یکی از احزابی که اخیراً در ایتالیا توانسته است سطح بالایی از همراهی را در میان شهروندان برای خود به دست بیاورد حزب راست‌گرای افراطی برادران است که توسط جورجیا ملونی است. آخرین نظرسنجی‌هایی که توسط نهادهای مستقل انجام شده است حاکی از آن است که این حزب راست‌گرا به‌احتمال زیاد قدرت سیاسی را در ایتالیا به دست خواهد گرفت. یکی از رویکردهایی که به‌شدت از سوی ملونی و متحدان او اعلام شده است تلاش برای اتحاد مردم اروپاست که نشان‌دهنده تمایل این حزب برای راست‌گرایی است. افزون بر این، روابط و علایق این حزب به سمت روسیه دیگر موضوعی است که می‌تواند برای سیاست خارجی اروپا چالش‌های بزرگی را به همراه داشته باشد.
در صورت پیروزی قطعی حزب برادران در ایتالیا و رسیدن ملونی به سمت نخست‌وزیری ایتالیا این احتمال وجود دارد که اتحادیه اروپا در زمینه مهاجرتی و مدیریت نیروی انسانی با چالش‌های ژئوپلیتیک جدیدی مواجه شود. باتوجه‌به آن که اقتصادهای کشورهای اروپای شمالی و آلمان به‌صورت فزاینده‌ای به ورود نیروی کار خارجی وابسته است و هم‌زمان بلوک به رهبری آلمان در اتحادیه اروپا به دنبال تسهیل مهاجرت و استفاده از نیروی کار خارجی است، ورود ملونی به قدرت می‌تواند باعث بروز تنش‌های جدیدی در سیاست‌های مهاجرتی اروپا گردد. افزون بر این، خطراتی که راست‌گرایی افراطی برای وحدت اروپا دارد می‌تواند باعث چندپاره شدن اتحادیه اروپا شود و زمینه وحدت رویه را در سیاست داخلی و خارجی این اتحادیه تضعیف کند. این شرایط می‌تواند باعث شود که این اتحادیه از نظر سیاسی با شکنندگی مواجه شود و همین مسئله در نهایت باعث تضعیف سیاست یکپارچه اروپایی شود که یک خبر خوش برای روسیه خواهد بود. چرا که در این صورت اتحادیه اروپا از نظر داخلی با چالش مواجه شده و همین موضوع باعث خواهد گردید که این اتحادیه نتواند با سهولت و کارایی بالایی در برابر ریسک‌های ژئوپلیتیکی که از سوی روسیه بر این اتحادیه تحمیل می‌شود به ایستادگی بپردازد. افزون بر این، گرایش احزاب راست افراطی به سمت روسیه یکی دیگر از ریسک‌های ژئوپلیتیکی است که امنیت اروپا را تهدید می‌کند. به قدرت رسیدن حزب برادران در ایتالیا می‌تواند باعث گسترش روابط ایتالیا و روسیه شود و این موضوع در شرایطی که اتحادیه اروپا به دنبال سد نفوذ روسیه در شرق اروپا است می‌تواند باعث شکنندگی امنیت اقتصادی و سیاسی اروپا شود و این اتحادیه را در موقعیت شکننده‌ای قرار دهد. چرا که کشورهای اروپای مرکزی و شرقی به‌صورت فزاینده‌ای در زمینه جنگ گازی اروپا، قلمروخواهی روسیه در شرق اروپا و تلاش آن کشور برای زیر سلطه درآوردن کشورهای شرق اروپا نگران هستند.
مجموع این شرایط نشان‌دهنده آن است که به قدرت رسیدن حزب راست افراطی برادران در ایتالیا در حوزه‌های زیر می‌تواند بیشترین ریسک‌های ژئوپلیتیک را به همراه داشته باشد:
(1) سیاست‌های مهاجرتی اتحادیه اروپا که در چند سال اخیر باعث ایجاد درهای باز به روی پناهجویان و مهاجران خارجی شده است؛
(2) سیاست‌گذاری داخلی در داخل اتحادیه اروپا که می‌تواند باعث تشتت آرا در نتیجه قدرت یافتن احزاب راست شود؛
(3) تضعیف سیاست خارجی اروپا در برابر روسیه که در یک سال اخیر به عامل اصلی تهدید امنیت اروپا تبدیل شده است؛
(4) گسترش ریسک‌های ژئوپلیتیک انرژی اروپا به سبب احتمال بهبود روابط ایتالیا و روسیه.
به‌صورت خلاصه مسیر رو به پیروزی حزب برادران به رهبری جورجیا ملونی مبین این نکته است که در آینده به‌احتمال زیاد می‌توان منتظر قدرت‌یابی بیشتر راست‌گرایان در اتحادیه اروپا بود. خیزش راست‌گرایی می‌تواند وحدت اجتماعی و سیاسی را در اروپا با ریسک مواجه سازد و همین امر به نوبه خود از جذابیت بازارهای اروپا برای سرمایه‌گذاران و نیروی کار خارجی خواهد کاست. به همین نسبت همین موضوع از این توانایی برخوردار است که شکاف سیاسی را در درون این اتحادیه گسترش دهد. افزون بر این، باتوجه‌به ماهیت ریسک‌های ژئوپلیتیکی که از ناحیه روسیه در پیش روی اروپا قرار گرفته است به قدرت رسیدن احزابی نظیر برادران نوید آن را به روسیه می‌دهد که فرصت مناسب را خواهد یافت تا شکاف سیاسی را در اروپا گسترش داده و به‌این‌ترتیب از میزان فشارهای اقتصادی و سیاسی بر خود بکاهد. در نتیجه به‌صورت خلاصه باید گفت که قدرت یافتن حزب راست افراطی برادران در ایتالیا یک خبر بد برای اروپای واحد و یک خبر خوب برای روسیه‌ای است که کاهش ریسک ژئوپلیتیک خود را در گروی تشتت اندیشه، آرا و سیاست در اروپا جست‌وجو می‌کند.
