قرارداد اختیار معامله،خرید و فروش اوراق بهاداری است که به موجب آن فروشنده متعهد میشود در صورت درخواست خریدار، تعداد مشخصی از دارایی موضوع قرارداد را به قیمت اعمال معامله کند. خریدار اوراق می‌تواند در زمان یا زمان های معینی در آینده طبق مشخصات قرارداد، قرارداد را اعمال کند. فروشندۀ اوراق اختیار معامله در قبال این تعهد، مبلغ معینی از خریدار اوراق دریافت می‌کند. برای جلوگیری از امتناع فروشنده اوراق از انجام قرارداد، فروشنده ضمن قرارداد متعهد میشود مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند.
هر یک از خریدار و فروشنده می‌توانند در مقابل مبلغی معین، اختیار یا تعهد خود را به شخص ثالثی واگذار کنند که وی جایگزین آنها خواهد بود. اوراق اختیار معامله می‌تواند به صورت اختیار فروش یا خرید باشد.
به طور کلی یک اختیار خرید، این حق (و نه الزام) را به دارنده آن میدهد که دارایی موضوع قرارداد را با قیمت معین و در تاریخ مشخص یا قبل از آن، بخرد. یک اختیار فروش نیز این حق (و نه الزام) را به دارنده آن میدهد که دارایی موضوع قرارداد را با قیمت معین و در تاریخ مشخص یا قبل از آن، بفروشد.
این ابزار مالی مانند سایر ابزارهای مشتقه دارای مزایایی است:
- اهرم مالی :
قراردادهای اختیار معامله این فرصت را برای سرمایه گذاران فراهم میکنند که یک وضعیت را با نقدینگی کمتری مدیریت کنند به عبارت دیگر این ویژگی باعث می شود سود یا زیان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری – قیمت اختیار پرداخت شده توسط خریدار(دریافت شده توسط فروشنده) – چند برابر باشد.
- کاهش ریسک :
با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای دارایی ، ریسک کاهش می یابد و زیان شخص خریداربرابر با میزان مبلغی است که برای خرید اختیار معامله پرداخت می کند . در واقع از قراردادهای اختیار معامله به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک استفاده می شود که به سرمایه گذار اجازه می دهد تا ریسک خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت پوشش دهد .
- کسب درآمد :
با فروش اختیار معامله سودی متفاوت از دیگران می توان کسب کرد یعنی سود خود را محدود به روند قیمت ها و سود هر سهم نمی کنیم. این سود همان مبلغ فروش اختیار در تاریخ معامله می باشد.
- کسب سود از نوسانات قیمت بدون نیاز به داشتن دارایی پایه
- استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی:
معامله قراردادهای اختیار معامله به سرمایه گذار امکان میدهد با پرداخت درصدی از قیمت سهم، جریان نقدی خرید یا فروش خود را ثابت کند و در زمان باقیمانده تا سررسید، تصمیم مناسب را اتخاذ نماید.
- متنوع سازی سبد سرمایه گذاری:
وجود اختیار معامله در سبد سرمایه‌گذاری به عنوان یک دارایی مشتقه، امکان متنوع‌سازی سبد را به سرمایه گذار میدهد.
اختیار معامله ها چهار مولفه مهم دارند که در هر قرار داد تعیین میشوند که شامل:
– نوع قراداد اختیار معامله: ( اختیار خرید یا اختیار فروش) (Call or Put Options)
– زمان سررسید (Expiration Date) :به مدت زمانی گفته میشود که خریدار می‌تواند از حق اختیار خود استفاده کند.
– قیمت اعمال (Strike Price) :به قیمتی گفته میشود که در زمان سررسید، خرید یا فروش بر اساس آن صورت می‌گیرد.
– قیمت اختیار (Premium): همان مبلغی است که در ابتدا خریدار بابت حق اختیار به فروشنده پرداخت می‌کند.
