نخستین ریسک ژئوپلیتیکی عمده ای که برای سال 2023 میلادی می توان با محوریت چین انتظار داشت موضوع شکل گیری دوباره پاندمی کرونا است. تنها در هفته دوم ماه دسامبر سال 2022 بیش از 40 میلیون مورد ابتلایی جدید به کووید 19 در چین گزارش شد. این موضوع باعث به میان کشیدن احتمالاتی در مورد شکست سیاست کووید صفر چین شده است. چرا که به نظر می رسد نه‌تنها چین در این سیاست با شکست مواجه شده است، بلکه در فرایند واکسیناسیون عمومی نیز موفق نبوده است. این عدم توفیق به عدم کارایی واکسن های تولید چین و همچنین عدم رغبت مردم این کشور به واکسیناسیون عمومی و تبعیت از سیاست های بهداشتی پکن نسبت‌داده‌شده است. مهم‌ترین ریسک ژئوپلیتیک گسترش مجدد کرونا در چین به موضوع احتمال ایجاد سویه های جدید کشنده با قابلیت سرایت بالا است. در صورت بروز چنین وضعیتی احتمال آن می رود که یک‌بار دیگر جهان با یک بحران ترکیبی جدید در حوزه سلامت و اقتصاد روبه‌رو شود و بار دیگر همانند سال 2021 میلادی شاهد ایجاد یک رکود جهانی در اقتصاد و کاهش تولید و ثروت باشیم. همین مسئله باعث خواهد شد که حداقل در سه ماه آینده صندوق های سرمایه گذاری جهانی بادقت بیشتری موضوع سرمایه گذاری در چین و یا گسترش فعالیت های اقتصادی را موردتوجه قرار دهند.
دومین ریسک ژئوپلیتیک عمده ای که چین می تواند در سال 2023 میلادی ایجاد کند حمله به تایوان خواهد بود. باتوجه‌به تجربه جنگ اوکراین و قابلیت ها و مزیت های ژئوپلیتیکی که چین در اختیار دارد همواره (هرچند به‌صورت اندک) می توان این احتمال را در نظر داشت که کشور چین تلاش نماید یک‌بار و برای همیشه به بحران تایوان پایان بدهد. در این فرایند وابستگی اقتصاد جهان به چین و قدرت بازدارندگی نظامی و هسته ای این کشور برگ های برنده بیشتری را در اختیار چین قرار می دهد تا با هزینه کمتری نسبت به روسیه، تهاجم مشابهی را علیه تایوان به راه بیندازد. همین موضوع باعث خواهد شد که بازارهای تراشه های الکترونیک در جهان که تحت سیطره تایوان است در معرض ریسک های ژئوپلیتیک عمده ای به فعالیت خود ادامه بدهند و هم‌زمان سرمایه گذاری در این حوزه بسیار پرریسک ارزیابی شود. اما خبر خوشی که وجود دارد آن است که همین وابستگی جهانی (که شامل اقتصاد خود چین نیز می شود) به تولید تراشه در تایوان می تواند به عاملی بازدارنده برای به واقعیت پیوستن این ریسک ژئوپلیتیک تبدیل شود. ضمن آنکه، کشور تایوان با آگاهی از محدودیت های ژئوپلیتیکی که در آن قرار دارد در سال آینده نیز به تقویت زیرساخت های دفاعی خود ادامه خواهد داد و هم‌زمان تلاش می کند تا با گسترش دیپلماسی با دو کشور چین و آمریکا زمینه بروز جنگ را فراهم کند.
سومین ریسک ژئوپلیتیک عمده جهانی با مبدأ چین به موضوع تلاش این کشور برای تسلط بر منابع نفتی خاورمیانه مربوط می شود. برنامه های چندجانبه چین برای گسترش همکاری با کشورهای تولیدکننده نفت در خاورمیانه در حوزه ژئوپلیتیک انرژی زمینه ساز وابستگی گسترده تر روندهای حاکم بر بازارهای انرژی به اقتصاد چین خواهد شد. باتوجه‌به اینکه چین به‌شدت به دنبال پیگیری سیاست توسعه اقتصادی مبتنی بر تولید و مصرف داخلی است، در حوزه ژئوپلیتیک انرژی شاهد تقویت رابطه زنجیرهای میان بازارهای داخلی چین و بازار انرژی خواهیم بود. این امر باعث می گردد در حوزه ژئوپلیتیک انرژی کشورهای عمده تولیدکننده نفت و گاز طبیعی در معرض ریسک های ناشی از نوسانات اقتصادی در بازارهای داخلی چین قرار گیرند. این موضوع ضرورت آن را به وجود می آورد تا تولیدکنندگان انرژی فسیلی بیش از گذشته موضوع ارزیابی بازارهای داخلی چین را برای پیش بینی ریسک های ژئوپلیتیک انرژی خود موردتوجه قرار دهند.
چهارمین ریسک ژئوپلیتیک جهانی با محوریت چین به موضوع رقابت های ژئوپلیتیک این کشور با ایالات متحده آمریکا در حوزه اقیانوس آرام و هند مربوط می شود. دو کشور در ادامه سیاست های جهانی خود برای تسلط بر شریان های اصلی ارتباطات جهانی به تلاش خود برای اعمال‌نفوذ ژئوپلیتیک و کسب برتری و مزیت ژئواکونومیک در کشورهای این مناطق ادامه خواهند داد. این موضوع باعث خواهد شد که بازارهای فلزات و کانی های استراتژیک که در فناوری های پیشرفته نقش تأثیرگذاری دارند در معرض ریسک های ژئوپلیتیک جدید قرار گیرند و به همین علت شرکت های سرمایه گذاری و مشاوره بین المللی در حوزه ریسک ژئوپلیتیک بر روی ارزیابی مجدد ریسک های ژئوپلیتیک در این حوزه تأکید بیشتری دارند.
پنجمین ریسک ژئوپلیتیک جهانی موضوع اعتراضات مدنی در چین است. هرچند اهمیت ریسک ژئوپلیتیک اعتراضات مدنی در چین به‌اندازه چهار مورد قبلی نیست، اما باتوجه‌به تأثیرگذاری آن بر سیاست داخلی، فرایند تولید و اقتصاد چین می تواند پراهمیت باشد. در اینجا به نظر می رسد که در صورت گسترش اعتراضات مدنی در چین احتمال آن وجود دارد که چرخه های اقتصاد داخلی این کشور تحت‌تأثیر قرار گیرد و به‌این‌ترتیب در قالب یک زنجیره از تأثیرات این امر به منجر به تأثیرپذیری بازارهای انرژی جهان و در ادامه چرخه جهانی کالا و سرمایه گردد.
ششمین ریسک ژئوپلیتیک جهانی مربوط به سیاست های داخلی دولت شی جین‌پینگ مربوط می شود که تلاش دارد با فشار با رهبران پیشین چین و گسترش اقتدار داخلی خود به قدرت بلامنازع حزب کمونیست در چین تبدیل شود. این تلاش ها با مخالفت هایی در میان رهبران سیاسی حزب کمونیست چین مواجه شده است و به‌این‌ترتیب احتمال ایجاد مناقشه سیاسی در میان رهبران پکن و احتمال بسیار اندک کودتای نظامی یا سرکوب امنیتی مخالفان پینگ را بالا برده است. به‌این‌ترتیب، با تداوم روند فعلی سیاسی در پکن ریسک ژئوپلیتیک جدیدی در زمینه موضوع تداوم ثبات سیاسی و اقتصادی در داخل چین به وجود می آید که به‌صورت مستقیم می تواند بر امنیت و اقتصاد جهانی تأثیرگذار باشد.
به‌صورت خلاصه، تحلیل های موجود نشان‌دهنده آن است که به سبب سیاست خارجی، سیاست داخلی، روندهای حاکم بر بازارهای داخلی چین و همچنین رقابت های ژئوپلیتیک منطقه ای و جهانی این کشور، همواره احتمال آن وجود دارد که بازارهای جهانی در معرض ریسک های ژئوپلیتیک جدیدی قرار گیرند که در اثر اقدامات و روندهای چین خلق می شوند؛ بنابراین، ضرورت دارد که برای سال آینده میلادی در روند ارزیابی ریسک های ژئوپلیتیک توجه بیشتری به مسئله چین و سیاست های داخلی این کشور شود.
