به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد: ایران طی یک دهه گذشته با تورم بیش از حد مواجه شده است بطوریکه مدیریت آن از کنترل خارج شده و مسیر صعودی خود را در حال طی کردن است.
آمارهای منتشر شده در شهریور ماه نشان از افزایش تورم دارد و درگیر شدن استانهای مختلف با این موضوع برای مثال استان لرستان با تورم ۳/ ۳درصدی دارای بیشترین تورم ماهانه در میان استانهای را داراست. استان سیستان و بلوچستان با ۲/ ۳درصد رتبه دوم و استان قم با ۳درصد از نظر تورم ماهانه بالا در رتبه سوم قرار دارند.. مطابق گزارش مرکز آمار ایران، در شهریورماه تورم ماهانه کل، رقم ۲/ ۲درصدی را ثبت کرده است.
آمارهای رسمی تورم استانی بیانگر آن است که در آخرین ماه تابستان، بیشترین تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به استانهای لرستان با 3/ 3درصد، سیستان و بلوچستان با 2/ 3درصد و قم با 3درصد تورم بوده است. همچنین آذربایجان غربی با 7/ 59درصد، اردبیل با 2/ 57درصد و لرستان با 9/ 56درصد دارای بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه در استانهای کشور بوده‌اند. در این ماه با وجود سبقت گرفتن تورم ماهانه خدمات از تورم کالا، تورم نقطه‌به‌نقطه بیش از 90درصدی خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در استان لرستان موجب شده است تورم نقطه‌به‌نقطه این استان در صدر استانهای کشور قرار بگیرد. تورم ماهانه این استان نیز جزء 3 استان دارای بیشترین تورم در شهریورماه بوده است. در واقع می‌توان گفت به‌صورت کلی استانهای کم‌درآمد، دارای تورم بالاتری بوده‌اند.
- نمایی از تورم شهریور
بر اساس گزارش مرکز آمار، شاخص قیمت مصرف‌کننده در آخرین ماه تابستان به عدد 4/ 525 واحد رسید. مقایسه این عدد با ماه گذشته خود یا به عبارتی شاخص قیمت مصرف‌کننده در مردادماه بیانگر این است که تورم ماهانه در شهریورماه 2/ 2درصد بوده است. بررسی شاخص قیمت مصرف‌کننده نشان می‌دهد این شاخص از ابتدای سال جاری دارای روند صعودی بوده است. این تورم در خردادماه سال جاری به دلیل تغییر سیاست‌های ارز تریجی به رقم 2/ 12درصد رسید. پس از این ماه روند کاهشی تورم ماهانه آغاز شد. با‌این‌حال پس از انتشار آمار تورم شهریورماه روند کاهشی تورم ماهانه متوقف شد. این ازآن‌روست که تورم ماهانه شهریور نسبت به تورم ماهانه مردادماه دارای رشد 2/ 0درصدی بوده است. اما با وجود افزایش تورم ماهانه در آخرین ماه تابستان سال 1401، تورم نقطه‌به‌نقطه در این ماه نسبت به مردادماه کاهش 5/ 2درصدی داشته است.
- لرستان دارای بیشترین تورم ماهانه
روز گذشته شاخص قیمت مصرف‌کننده به تفکیک استان‌ها توسط مرکز آمار منتشر شد. بر اساس این گزارش در شهریورماه 1401 شاخص کل قیمت مصرف‌کننده برای خانوارهای کشور نسبت به ماه قبل 2/ 2درصد افزایش‌یافته است. در این ماه بیشترین تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به استانهای لرستان با 3/ 3درصد، سیستان و بلوچستان با 2/ 3درصد و قم با 3درصد تورم بوده است. از طرفی کمترین تورم ماهانه در شهریورماه سال جاری نیز به استانهای مرکزی با 8/ 0درصد، گیلان با 2/ 1درصد و کرمان با 3/ 1درصد تورم تعلق دارد.
- تحولات تورمی نسبت به یک‌ساله گذشته
در شهریورماه سال جاری تورم نقطه‌به‌نقطه کل کشور 7/ 49درصد بوده است. بررسی این تورم به تفکیک استانهای کشور بیانگر آن است که استان آذربایجان غربی با 7/ 59درصد دارای بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه در این ماه بوده است. همچنین استانهای اردبیل با تورم 2/ 57 و لرستان با 9/ 56درصد در مرتبه بعدی قرار داشته‌اند. در مقابل استان بوشهر با 6/ 44درصد دارای کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه آخرین ماه تابستان بوده و استانهای خوزستان با 9/ 44 و اصفهان با 6/ 45درصد نیز پس از بوشهر دارای کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه در ماه مذکور بوده‌اند. در واقع استان لرستان هم در تورم ماهانه و هم در تورم نقطه‌ای جزو استانهای پرتورم در شهریورماه بوده که دلیل این مسئله را می‌توان در افزایش تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در این استان جست‌‌وجو کرد.
- پرتورم‌ها در بخش کالا و خدمات
در شهریورماه سال جاری تورم میانگین گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و دخانیات معادل 7/ 74درصد و تورم نقطه‌به‌نقطه خدمات برابر با 2/ 35درصد بوده است. استان لرستان هم در مورد تورم نقطه‌به‌نقطه و هم در ماهانه، جزو پرتورم‌ترین استانهای کشور در شهریورماه بوده است. بررسی تورم نقطه‌به‌نقطه این استان به تفکیک کالاها و خدمات مصرفی خانوارها نشان می‌دهد گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های لرستان با تورم 8/ 90درصد دارای بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه در استانهای کشور بوده است. در این گروه، پس از استان لرستان استان خراسان شمالی با 8/ 88درصد و استان آذربایجان غربی با تورم 7/ 84درصدی دارای بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بوده‌اند. نکته قابل‌توجه آن است که تورم نقطه‌به‌نقطه 3 استان مذکور بیش از میانگین تورم کل استان‌ها بوده است. از سوی دیگر بررسی تورم نقطه‌به‌نقطه گروه خدمات در شهریورماه نشان می‌دهد استان ایلام با تورم 1/ 41درصدی دارای بیشترین تورم در این گروه بوده است. پس از آن استانهای چهارمحال‌و‌بختیاری با 7/ 38درصد و خراسان شمالی با 5/ 38درصد دارای بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه در گروه خدمات بوده‌اند.
- تحولات تورم در خانوارهای شهری
بر اساس گزارش مرکز آمار در شهریورماه سال 1401 عدد شاخص قیمت مصرف‌کننده برای خانوارهای شهری به عدد 7/ 515 رسیده است. مقایسه این عدد با مردادماه بیانگر این است که عدد شاخص 2/ 2درصد افزایش‌یافته است. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان لرستان با 2/ 3درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان مرکزی با 6/ 0درصد بوده است. درصد تغییر شاخص کل نسبت به مدت مشابه در سال گذشته برای خانوارهای شهری 4/ 48درصد بوده است. بیشترین نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان اردبیل 5/ 56درصد و کمترین آن مربوط به استان بوشهر با 3/ 41درصد بوده است. همچنین در این ماه نرخ تورم 12ماهه منتهی به شهریورماه سال 1401 برای خانوارهای شهری به عدد 5/ 41درصد رسیده است. بررسی‌ها بیانگر آن است که بیشترین نرخ تورم 12ماهه مربوط به استان مازندران با 9/ 46درصد و کمترین آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان با 9/ 36درصد بوده است.
- تورم روستایی به تفکیک استان
در گزارش مرکز آمار تورم در خانوارهای روستایی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. براین‌اساس در شهریور سال جاری عدد شاخص برای خانوارهای روستایی به 8/ 579 رسیده است که این عدد نسبت به مردادماه دارای رشد 2/ 2درصدی بوده است. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای روستایی مربوط به استان زنجان با 3/ 4درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استانهای کرمان و سمنان با 1درصد بوده است. در ماه جاری استان گیلان تورم منفی را تجربه کرده و با تورم ماهانه منفی 3/ 0درصد دارای کمترین تورم ماهانه در خانوارهای روستایی بوده است. درصد تغییر شاخص کل نسبت به مدت مشابه در سال گذشته برای خانوارهای روستایی 3/ 56درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مربوط به استان هرمزگان با 9/ 64درصد و کمترین آن مربوط به استان یزد با 47درصد بوده است. همچنین نرخ تورم دوازده‌ماهه منتهی به شهریور سال 1401 برای خانوارهای روستایی به عدد 3/ 45درصد رسید که بیشترین نرخ این تورم مربوط به استان قزوین 9/ 50درصد و کمترین آن مربوط به استان همدان با 1/ 38درصد بوده است.
