در این مقاله قصد داریم تا شما را با مفهوم بورس، ریشه این واژه و دلایل بهوجودآمدن آن بیشتر آشنا کنیم:
فلسفه کلیدی شکلگیری بورس در جهان، ایجاد بازاری منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف برای تجمیع سرمایههای خرد و کلان سرمایهگذاران بهمنظور تأمین مالی شرکتها و پروژههای آنها است. در حقیقت مبنای اساسی تشکیل بازار بورس، همان مفهوم اولیه شراکت و تقسیم سود است. به این معنی که اگر فردی سهام شرکتی را خریداری کند، به نسبت تعداد سهامی که در اختیار دارد، مالک شرکت شده و ضمن بهرهمندی از سودهای کسبشده شرکت، میتواند از نوسان قیمت سهام آن نیز منتفع شود. همچنین این شخص قادر است با حضور در مجامع عمومی شرکت، در تصمیمگیریهای آن مشارکت داشته باشد. بازار بورس میتواند پساندازهای جزئی و راکد سرمایهگذاران خرد را جمعآوری کرده و در امور تولید و تأمین مالی مؤسسهها، کارخانهها و کسبوکارهای مولد به کار گیرد و باعث رشد اقتصادی کشور شود.
در بازار بورس تهران هماکنون بیش از ۷۰۰ نماد در بازار بورس وجود دارد که شما میتوانید در آنها سرمایهگذاری کنید. این بازار طی ۵ سال منتهی به پایان شهریور ۱۴۰۰، با بازدهی ۱٬۷۱۴ درصدی بهترین عملکرد را در مقایسه با سایر بازارهای سرمایهگذاری داشته است.
از مزایای بورس میتوان به نقدشوندگی بالای آن اشاره کرد. به این معنا که اگر زمانی تصمیم بگیرید اوراق بهادار تحت مالکیت خود را نقد کنید، در بسیاری از مواقع میتوانید تنها در چند دقیقه این کار را انجام دهید. درحالیکه فروش داراییهایی نظیر مسکن و خودرو ممکن است تا چند ماه به طول بینجامد. نکته مثبت دیگری که در خصوص بازار بورس باید به آن توجه داشت، قابلیت سرمایهگذاری با پولهای کم است. علاقهمندان میتوانند با حداقل ۵۰۰ هزار تومان وارد بازار بورس شده و از مزایای آن بهرهمند شوند.
تاریخچه پیدایش واژه بورس در جهان به قرن پانزدهم میلادی باز میگردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه شهری در شمال غربی بلژیک، در مقابل خانه بزرگزادهای به نام «واندِر بورس» جمع میشدند و به خریدوفروش کالاهای خود بر اساس حراج میپرداختند. پس از آن تاریخ بهتدریج مکانهایی که افراد در آنجا به حراج کالاها مبادرت میکردند، توسعهیافته و شکل مسقف به خود گرفت. جالب است بدانید که اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد. همچنین کمپانی هند شرقی، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد.
تاریخچه مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵ هجری شمسی برمیگردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره تأسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد. اما باتوجهبه شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملاً موضوع تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵ سال به تأخیر افتاد. بالاخره در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی تشکیل و موافقتنامه اولیه تأسیس بورس در این کمیسیون تنظیم شد. در اواخر همان سال هیئتی به سرپرستی دبیرکل بورس بروکسل برای مشارکت در راهاندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند. نهایتاً در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا به بانک مرکزی ابلاغ شد.
بازارهای بورس ایران بهطورکلی به چهار دسته بورس اوراق بهادار، فرابورس، بورس انرژی و بورس کالا تقسیم میشوند. در ادامه با هر یک از این بازارها آشنا میشویم.
بورس اوراق بهادار: در بورس اوراق بهادار، انواع داراییهای مالی نظیر سهام شرکتها، اوراق مشارکت و… خریدوفروش میشوند. شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران با استفاده از معیارهایی مانند شفافیت، نقدشوندگی، درصد سهام شناور آزاد، سودآوری و… به دودسته بازار اول و دوم تقسیم میشوند. بازار اول خود به دو قسمت اصلی و فرعی تقسیم میشود که تفاوت شرکتهای حاضر در این تابلوها در مواردی همچون میزان سرمایه ثبت شده، تعداد سهامداران، درصد حقوق صاحبان سهام و… است.
فرابورس ایران: مهمترین وظیفه شرکت فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را پیدا نکرده و یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند. در همین راستا رویه پذیرش شرکتها بهگونهای است که با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته باشند. نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن Over The Counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصاراً OTC نیز گفته میشود. لازم به ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار بهعنوان نهاد ناظر، بر تمام فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت دارد.
بورس کالا: بورس کالا بازار منسجمی است که تعداد زیادی از تولیدکنندگان، کالای خود را در آن ارائه میکنند. کالای مربوطه پس از بررسی و قیمتگذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه میشود. در این بازار معمولاً کالاهای خام و فراوری نشده؛ مانند فلزات، پسته، زعفران، و… دادوستد میشوند. یکی از مزایای این بازار، حضور نهادهای نظارتی و تنظیمکننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار میشوند.
بورس انرژی: بورس انرژی ایران بستری برای انجام معاملات حاملهای انرژی (شامل نفت، گاز، برق و غیره) و اوراق بهادار مبتنی بر آنهاست. بورس انرژی نیز مانند سایر بورسها یک بازار رقابتی است که تعداد زیادی خریدار و فروشنده در آن حضور دارند که در اثر معاملات آنها، قیمت حاملهای انرژی به تعادل میرسد. بورس انرژی دارای سه بازار «فیزیکی»، «مشتقه» و «فرعی» است.
جهت مشاوره اقتصادی و سرمایهگذاری، تشکیل سبد سرمایهگذاری پرسود و همچنین آموزش نحوه درست ورود و سرمایهگذاری مطمئن در بازارهای مالی با ما از طریق سایت https://moshaverr.com و یا شمارهتلفن: 88721921-021 در تماس باشید.
چرا مرکز مشاوره اقتصادی ایرانیان؟
تیم این مرکز متشکل از کارشناسان امور مشاوره اقتصادی، مشاوره مالی و مشاوره سرمایهگذاری ، علوم سیاسی، ژئوپلیتیک، دیپلماتهای سابق و کارشناسان منطقهای هستند که در تلاشاند با شناسایی و ارزیابی ریسکها، فرصتهای اقتصادی و سرمایهگذاری مناسب برای مشتریان خود فراهم آورند.